جنگ تحمیلی دهه شصت محمل آثار ادبی بسیار فاخری در کشور ما بوده است. به طوری که بر مذمت و کراهت این دوران فیلمها ساخته شده و آثار ادبی بسیاری به رشته تحریری درآمده است. یکی از مفاخر این آثار رمان سوران سرد اثر جواد افهمی میباشد. داستان در بحبوحهی جنگ تحمیلی میگذرد. مکان داستان در دهکدهای به نام سوران است. سوران در این رمان مکانی در ارومیه توصیف شده است. توصیفات موجز و دقیق در این اثر باعث میشود خواننده خود را در این مکان تصور کند. ضد قهرمان در این داستان فقط سربازان اجیر شدهی حزبی کردها نیستند. هوای سرد و استخوان سوز ارومیه، دشمنی به مراتب قویتر و صبورتر برای شخصیتهای این رمان است. روایت دایرهای این رمان اینگونه آغاز میشود: سهراب نصرتی به دنبال حیثیت از دست رفته خود به دنبال اسماعیل خسروی پس از بیست سال به سوران بر میگردد. سهراب، اسماعیل را در حالی پیدا میکند که قسمتی از املاک سوران خریده و مال و منالی به هم زده. سهراب و اسماعیل درگیر میشوند و روایت اینجا کات میشود؛ سپس، به بیست سال قبل فلاش بک میشود. زمانی که سربازانی به نام سینا و سعید به پایگاه جهنمی سوران به صورت تنبیهی اعزام میشوند. از نقاط مثبت این اثر غیر خطی بودن آن است. تاکنون آثار ادبیای که در زمینه دفاع مقدس منتشر شده بود اکثراً روایت خطی داشتند. ولی نویسنده با چیرگی تمام روایتی مدرن و تکان دهنده از مقطعی از زمان جنگ را به تصویر کشیده است. به قول برخی نویسندگان، نویسنده این اثر با موفقیت تمام قلاب خود را برای خواننده میاندازد تا مخاطب درگیر اثر شود. معماها و گرههای روایی به جا طرح میشوند تا مخاطب را درگیر خود کند و در انتهای رمان گره گشاییها تا صفحه آخر ادامه پیدا میکند. رها کردن این رمان برای مخاطب بسیار مشکل است. چرا که بسیار خوش تعلیق نگارش شده است. سابق بر این، رمانهای خارجی شامل اینگونه روایت از نوع دایرهای و پازل وار و به نوعی موزائیکی بوده است. ولی نویسنده بسیار با موفقیت تمام اثری ادبی و به یاد ماندنی و روایتی مدرن و غیر کلیشهای خلق کرده است. این رمان علاوه بر این ثابت میکند یکی از مفاخر ادبیات حوزه دفاع مقدس است، ثابت میکند که یکی از مفاخر حوزه ادبیات تعلیق و معما در کشور ما نیز میباشد. حتی میتوان پا را فراتر گذاشت و کمی با جسارت گفت که این اثر از بسیاری از آثار ادبی حوزه تعلیق و معما در دنیا نیز برتر است.■